YABAN MERSINI

Ayiüzümü* - Avciüzümü* - Anadoluotu* - Çayüzümü* - Çay yaprakli Anadoluotu* - Çobanüzümü - Keçiyemisi - Kirmizi meyvali ayiüzümü** - Yayla Likabasi*

Vaccinum myrtillus

Bilberry

Blaeberry(çayüzümü) - Cranberry(keçiyemisi) - Huckleberry(kamburüzüm) - Whinberry - Whortleberry

Ericaceae(Heath)

*V.Arctostaphylos **V.Vitis idaea

Kuzey Anadoluda 2700 m yüksekliklere kadar yetismektedir. Sürekli islak çayirlarda, çam ormanlari bosluklarinda gölge yerlerde, batakliklarda toplu halde görülür.

Gövdesi yesil, köseli ve çok dallidir. Yapraklar yumurta seklinde ve kenarlari dislidir. Mayis - temmuz arasi yesilimsi ve üzerleri soluk kirmizi renkli çizgili çiçekler açar. Olgunlasmis meyvalari bezelye iriliginde olup mavi - siyah renktedirler.

Yaban mersini ve Ayiüzümü kisin yapraklarini döker, kirmizi meyvali ayiüzümü ise kisin yapraklarini dökmez.

Taze meyvasi eksimsi tatlidir. Kuru meyvenin tadi daha bir keskindir. Kokusu çok azdir.

Yabanmersini, gözlere olan mikrosirkülasyonu korumak için yardim eden antosiyanidler içerir.Antosiyanidler, gözün isigi alismasina yardim eden retinal pigmenti yeniden canlandirmaya yardim edebilir.

Yabanmersini suyu, agrili idrar, idrarda kan ya da iltihap, ates, bel agrisi veya kramplarla karakterize edilen idrar yolu enfeksiyonlarini olmadan önlemeye yardim eder. Genelde bu enfeksiyonlara escherichia coli bakterisi sebep olur ve idrar yolu cidarlarina yapisir. Iste yabanmersini suyu onun endotel hücrelere yapismasini engelleyerek idrarla akip gitmesini saglayarak tedaviye yardimci olur. Yabanmersini, kuvvetli bir anti - oksidandir. Görüsü korumaya yardim edebilen az sayidaki bitkiden biridir. Yas ilerledikçe göze perde inmesi(katarakt) - görüs alaninda bulaniklik ya da kör nokta(göz bebeginin dejenerasyonu) - TV ve bilgisayarlardan dolayi göz yorgunlugu hep olabilecek hasarlardir.Gece görüsünü arttirir, bunun için gerekli olan optik mor(retinol moru) üretimini arttirir, parlak isiktan karanliga geçisteki adaptasyonu çabuklastirir, kilcal damarlari güçlendirerek kirilganliklarini engeller. Diyabetlilerde sirkülasyon problemlerine sebep olan damar hastaliklarini önleyebilir.

Yapraklar mikrop öldürücü, büzücü, idrar söktürücü ve dezenfektan olup mesane için faydalidir. Ayrica bakteri olusumunu engelleyebilir ve anti - iltihapsal özelliginin yaninda anti - kanserojen etkilere de sahiptir.

Bilinen her hangi bir yan etkisi yoktur. Taze meyva bazi hassas kimselerde mide mukozasini hafifce etkileyebilir. Kaynatildiginda bu etkisi de gider.

Yabanmersinicollagenase enzimini engeller.

Yabanmersinielastase enziminin toksik etkisine karsi koyar. Anthocyanoside'ler elastine yapisarak onun elastase enzimi tarafindan bozulmasini engellerler.

Yabanmersinipolifenoller içermesinden ötürü lipoxygenase enzimini engeller.

Yabanmersinibazi kanser formlarinin gelismesine yardim eden ornithine decarboxylase enzimiiengeller.

Yabanmersinikalp için toksik olan Xanthine Oxidase enzimini engeller.

Yabanmersinioral olarak alindiginda veya ekstrakti cilde sürüldügünde yaralarin iyilesmesini hizlandirir. Yabanmersini ayrica bursitlerin iyilesmesini de hizlandirir.

Yabanmersinigöz çevresindeki kapiler damarlari saglamlastirarak ve göze kan akimini gelistirerek birçok göz rahatsizliginin azaltilmasinda yardimci olur.

Yabanmersiniiçerigindeki anthocyanoside ler dolayisiyla günlük 240 - 480 mg alindiginda yaslanma ile ilgili macular degeneration u önlemeye yardimci olur.

Yabanmersinikataraktin ilerlemesini geciktirir.

Yabanmersiniokuma, araba sürme, bilgisayar kullanimi gibi seylerden kaynaklanan göz yorgunlugudahil her çesit göz yorulmalarini azaltir.

Yabanmersinigöz iltihaplanmalarina sebep olabilen kapiler sizintilarini azaltarak ve kapilerleristabilize ederek göz iltihaplanmalarini azaltir.

Yabanmersiniparlak isiklara karsi olan hassasiyeti iyilestirir.

Yabanmersinigündüz körlügünü azaltir.

Yabanmersiniglaucoma nin ilerlemesini önler ve muhtemelen de iyilestirir.

Yabanmersininight blindness(gece körlügü) den etkilenmis insanlarda gece görüsünü arttirir.

Yabanmersiniretinitis pigmentosayi azaltir.

Yabanmersinigörme araligini genisletir ve retinopati hastalarinda karanliga adaptasyonu güçlendirir.

Yabanmersinirodopsin pigmentinin yenilenmesini hizlandirir.

Yabanmersinimiyopu azaltir.

Yabanmersinikaranliga uyumu çabuklastirir, görme keskinligini ve los isiklarda görüsü gelistirir.

Bu anlatilanlar saglam gözler için de geçerlidir.

% 25 anthocyanoside içeren standartize yabanmersini ekstraktindan günlük 344 mg alindiginda

göz bebeginin fotomotor etkinligini arttirir.

Yabanmersinigece görüsünü gelistirir.

Yabanmersiniparildamaya karsi adaptasyonu gelistirir.

Yabanmersiniretinaya olan kan dolasimini gelistirir.

Yabanmersinikansere neden olan kimyasallari önlemeye yardim eder. Bunu vücudun ürettigi bir kanser önleyici enzim olan Quinone Reductase in aktivitesini uyararak ve bir ön - kanserojen olanOrnithine Decarboxylase enzimini engelleyerek gerçeklestirir.

Yabanmersinipolifenoller içermesi nedeniyle çesitli ön - iltihapsal enzimleri engelleyerek

iltihaplanmalari azaltir.

Yabanmersinifagosit leri uyarir.

YabanmersiniTick - Borne Encephalitis e sebep olan virüslere karsi vücuda direnç saglar.

Yabanmersinismooth muscle hücrelerinin büyümelerini uyarir.

Yabanmersinikan damarlarini kuvvetlendirerek ve kan dolasimini gelistirerek atherosclerosis i

önlemeye yardim eder.

Yabanmersiniözellikle el, ayak, göz, beyin ve kalpde kan dolasimini gelistirir. Yabanmersinindekianthocyanoside ler ve proanthocyanidin ler anormal platelet yigilmalarini azaltirlar. Dolayisiyla % 25 anthocyanoside içeren standartize yabanmersini ekstraktindan günlük 700 mg almak anormal kan pihtilasmalarini engeller. Yine platelet yok etme aktivitesi nedeniyle 30 ila60 gün günde 480 mg ekstrakt kullanmak faydalidir.

Yabanmersinianthocyanoside içeriginden dolayi kapilerleri stabilize eder ve geçirgenliklerini azaltir. Yabanmersinianthocyanoside içeriginden dolayi kapilerleri saglamlastirarak hemoroidleri azaltir.

Yabanmersinianthocyanoside içeriginden dolayi microangiopermeability yi engelleyerek böbreklerleilgili yüksek tansiyonu önlemeye yardimci olur.

Yabanmersinianthocyanoside içeriginden dolayi microangiopermeability yi azaltir ve önler. Yabanmersini% 25 anthocyanoside içeren standartize yabanmersini ekstraktindan günlük 460 mgolarak 180 gün kullanildiginda microangiopermeability yüzünden tekrarlayan burun kanamalarini azaltir.

Yabanmersiniraynaud?s diseasehastalarinda parmak eklemlerindeki hareketliligi gelistirir. Yabanmersinibeyin kanamasi riskini arttirmaksizin beyinde olabilecek kan dolasim kesilmesiniönlemeye yardim eder.

Yabanmersinivaris damarlarini azaltir.

Yabanmersinidamar kifayetsizliginde olusabilen ödem, agri, kramplar ve ürperme - hissizligi gibi semptomlari azaltir.

Yabanmersinianthocyanosideiçeriginden dolayi antioksidan özelliklere sahiptir.

Yabanmersinisüperoksit serbest radikalleriniönemli ölçüde engeller.

YabanmersiniDiabetes Mellitus hastalarinda retinopati baslangicini engeller.

Yabanmersinikan sekeri düsüklügünü düzeltir.

YabanmersiniLDL kolestrolün oksidasyonunu engeller.

Yabanmersini ekstraktindan (% 25 anthocyanoside içeren standartize)günde 288 - 576 mg alindiginda ödemi önler ve iyilestirir.

Yabanmersiniekstrakti(115 mg anthocyanoside li) menstruation dan üç gün önce oral olarak alindiginda legen kemigi, kuyruk sokumu ve bel arasi agrilari, gögüs tansiyonu, bas agrisi ve mide bulantisi gibi dysmenorrhea semptomlarini azaltir.

Yabanmersini ishali azaltir.

Yabanmersinidizanteriyi hafiflestirir.

Yabanmersinianthocyanosideiçeriginden dolayi kan damarlarini saglamlastirarak sindirim kanalinin daha iyi beslenmesini ve muhtemelen gastrik mukozanin savunma mekanizmasini iyilestirerek peptikve gastrik ülserleri önlemeye ve daha çabuk iyilesmelerini saglamaya yardimci olur.

Yabanmersiniblood - brain barrier zarinin geçirgenligini arttiran collagenase enzimini engelleyerekblood - brain barrierzarinin geçirgenligini azaltir.

Yüksek miktarda polifenol ihtiva etmesi nedeniyle kuvvetli bir antioksidan olup yaslanma prosesinin ilerlemesini geciktirebilir. Bu yüzden yabanmersinini ömür uzatici bitkiler arasinda sayilmaktadir.

Yabanmersiniiçerigindeki anthocyanoside ler dolayisiyla göz hücreleri metabolizmasinda çesitli önemli enzimlerin fonksiyonlarini gelistirir. Glucose - 6 - Phosphatase ve Phosphoglucomutase gibi. YabanmersiniQuinone Reductaseenziminin aktivitesini arttirir. Anti - kanser aktivitesinin de buradankaynaklandigi düsünülmektedir.

Yabanmersiniiçerigindeki anthocyanoside ler dolayisiyla collagenase enziminin bozunmasindancollageni korur.

Yabanmersiniiçerigindeki anthocyanoside ler dolayisiyla elastase enziminin bozunmasindanelastini korur.

Yabanmersinirodopsin pigmentinin yenilenmesini ve üretimini hizlandirir.

C vitamini

Bakir - Demir - Çinko - Fosfor - Magnezyum - Mangan - Potasyum - Selenyum

Polifenoller(12000) :Anthocyanoside'ler(1500) -

Anthocyanidin'ler(246) :Cyanidin - Delphinidin - Malvidin - Peonidin - Petunidin

Oligomeric Proanthocyanoside'ler : Catechin - Epicatechin - Tannin'ler(7500) - Quercetin(1000 Quercitrin - Astragalin - Myricetin

Organik asitler : Sitrik asit - Malik asit

Fenolik asitler :Caffeic Acid - Chlorogenic Acid(2500) - Coumaric Acid - Ferulic Acid - Gallic Acid Protocatechuic Acid - Syringic Acid

Karbonhidratlar :Pektinler

Yapraklar taze iken toplanir ve ince bir sekilde serilerek kurutulur. Tam olarak olgunlasmis meyveler 40 - 50 derecelerde suni olarak kurutulur.

Taze veya kuru sekilde yaprak ve meyvalari

Içten ve distan

Çay :1 çay kasigi kiyilmis yaprak 1 bardak kaynar suda 10 dakika haslanarak demlenip süzülür.

Çay :1 yemek kasigi kuru meyva 1,5 bardak kaynar suda 10 dakika haslanarak demlenip süzülür.

Meyva suyu : Taze meyva preslenerek sikilir. Seker veya sütle karistirilarak içilir. Sterilize edilerek agzi sikica kapali kaplarda uzun süre saklanabilir.

Yabanmersiniiçerigindeki aktif komponent cinsinden Anthocyanidin olarak günlük olarak 30 - 150 mgolarak alinmalidir. Bu da 25% Anthocyanidin içerikli olarak ekstraktan 120 - 600 mg almaya esdegerdir.Sivi tentürden günlük olarak 2 - 4 ml alinir. Taze meyvalarindan 20 - 60 gr/gün alinir.

1:1 1:1,5 1:3 1:4 sivi ekstrakt

30 mg kapsül - 40, 50, 60, 80 mg kapsüller(%25 anthocyanidin standartize

60 mg kapsül(%37 anthocyanidin standartize)

80 mg tabletler(%25 anthocyanidin standartize)

160 mg kapsül(%37 anthocyanidin standartize)

Anthocyanoside %38 , anthocyanidin %25 e esdegerdir.

Bati, Orta, Kuzey Avrupa - Kafkasya - Kuzey Asya - Bati Sibirya - Kuzey Anadolu

Roma ve Yunan hekimlerinin bu bitkiyi kullandiklarina dair bir kanit bulunamamistir. Hildegard birçokhastalikta kullanmistir. Lonicerus yaprak ve meyvesini idrar ve öd kesesi hastaliklarinda ve menstrüasyon söktürcü olarak kullanmistir. Matthiolus ise meyva suyunu sindirim kolaylastirici olarak önermistir.